Ciraç nedir?

Halil İbrahim Genç

Seyr-ü seferde salikin ahiretini yaşadığı miraç sonucunda sebep ve vesileler dairesi olan eşyanın tabiatı üzeri neden ve sonuç ilişkilerinde Hakk’ı sıfat, esma ve ayetler üzeri müşahede etmesi seyrine ciraç denir.

Ciraç seyrinde salik, eşyanın neden-sonuç ilişkilerindeki hikmetine vakıf olarak Hakk’ı müşahede etmenin feraset seyrinde gündüzün aydınlığında bulunur.

Miraç ve ciraç mertebelerinin seyri aşk ile olur. Aşk Kur’anda kuramsal olarak geçmeyebilir. Lakin aşk Kur’anda “her kim bu dünyada kördür, ahirette de kördür” (İsra 72) ayetinin tevil hükmünce işaret edilir.

Kur’an Hakk’ın varlık seyrinin hâl, makam ve mertebe tavırlarının O’nun rabb diliyle karakterize olmuş betimlenmesinin biçimlenmiş kitabıdır.

Kitap olarak Kur’an mushaftır (sayfalardır). İlahi aşk ile tahir olanların anlaması ile Kur’an (okunan) olur. İlahi aşk ile tahir olanların O’nu yaşaması ile Kur’an, yaşamda deneyimlenmesi ile doğruluğu ispat edilen Furkan olur.

İlahi aşkı olmayanın Kur’andan meşrebi dahilinde nasibi kadar nasipleneceğinin dışında nasiplenmesi mümkün değildir.

İlahi aşk ile temiz olmak, Kur’anı anlamanın şeriat zorunluluğu olmasa da ferdi hikmet dahilinde tasavvufi olarak zorunludur. İlahi aşk ile bir damla göz yaşı döken için Kur’an, katre katre (damla damla) yaşanacak bir umman (büyük mâna deniz) olur.

Tasavvuf Sohbetlerimizi ücretsiz dinlemek için buraya tıklayabilirsiniz.

Ciraç ne demek? Paylaşın: