Ahadiyet nedir, Ahadiyet ne demek?
Hakk’ın şahsı ile vücud olarak tek varlık oluşudur. Bu sebepten dolayı Hakk şahsı ile vücudta mutlak varlıktır. Bu da yanında kimse bulunmadan, varlığı ile kaim ve daim olan Hakk’ın varlık olarak hakikat bilgisidir.
Eşya üzerinde, eşyanın birebir bütünselliğine şahadet ederek, kuvvetler üzerinden her türlü oluşun bütünsel durumuna ilahlık sıfatları yükleyerek teklik düşüncesine ulaşmak akli olarak putperestlik ile ilişkilendirilebilinir. Tasavvufta teklik kavramı (ahadiyet) yukarıda tanımlanan Hakk’ın şahsi sıfatı için kullanılır. Cenab’ı Hakk’ın şahsı üzerinden anlamlandırılarak, eşya üzerinde Tek olanın seyri (vahidiyet) müşahede edilmeye çalışılınır. Böylesi bir seyirde eşyaya ilahlık atfedilmez. Eşyaya aşkın bir bakışımla, eşya üzerinde tek olan Allah müşahede edilmeye çalışılır. Bu da hanif dinde tevhidin gerekliliğidir.
Eşya üzerinden teklik kavramının anlamlandırılışı ile Cenab’ı Hakk’ın şahsının tekliği üzerinden teklik kavramının vahidiyet düzeyinde anlamlandırılışı karıştırılmamalıdır. Eşya ve eşyanın kuvvetleri üzerinden teklik anlayışı bizleri materyalist bir yaklaşımda ateist ve panteist çizgilerde düşüncelere götürür.
Bize düşen, iman ile Cenab’ı Hakk’ın şahsının eşya üzerindeki varlık seyrini eşyaya ilahlık yüklemeden müşahede etmektir. Eşya ve eşya üzerindeki kuvvetler üzerinden bütüne varmak nesnel bir düşünce olup, tinsel düzeyde bize manevi bir zevk ve olgunluk vermeyecektir. Böylesi yaklaşımlar, tinsellik ile kıyasda, ilkesi mutlak şahsa dayanmadığı için “ne için” ontolojik sorusuna cevap veremezler. İman eden bizler, Hakk’a olan imanımız doğrultusunda tinselliğimizi Hakk’ın şahsında buluruz.
Tinsellik Hakk’ın şahsı ile anlam kazanır, eşya ile değil. Eşya, Hakk’ın şahsına varım için araçtır. Hakk’ın şahsı üzeri edindiğimiz teklik anlayışı doğrultusunda nesnel olarak çokluktan bütûna varmak değil. Tinsel olarak bütûndan bakışımda, Hakk’ın eşya üzerindeki tavırlardaki bütünsel seyrine şahit oluruz.
Ahadiyet ne demek? Paylaşın:Efrad
Efrat, ferdler, askerler anlamında kullanılır. Sıddik olan, kendini Hakk’a vakfetmiş, ferdiyette Hakk’ı bulan velilere efrad denir. Evliyanın büyüklerindendirl...
Takva
Takva, kulu Hakk’a örten her türlü olay ve olgunun masiva oluşundan dolayı, masivadan ve günahlardan korunmaya çalışmasıdır. ...
Tecelli
Kalblere iman veren Hakk’tır. Hakk bir kalbe iman verir ise eğer, iman verdiği kalbe sahip kuluna, âlemlerin ve kulunun Hakk’ın kendisinin kendi varlığının sıfa...
Vefa
Vefa, kulun vicdanen minnet hissiyatı ile muhabbet ve dostlukta sebat etmesidir. Vefada kul, vicdanen Hakk’a ve O’nun sevdiklerine meyillidir....
Riyâzat
Bedende Hakk nurunun tecellisi, nefsin Allah’ın ahlakı ile ahlaklanması, aklın daha rahat tefekkür edebilmesi, nefsin riyada kırılarak Hakk’a rücu etmesi için b...
Şeriat
Şer emir ve yasaklar gibi hükümleri yerli yerine koymak, bir konuyu kendi bağlamında açmak, anlamlandırmak, başka hükümler doğrultusunda emir ve yasakların sını...
İrşad
Taliplerin, Hakk’ın varlığından yana hakikatten haberdar edilmesinin, Allah’ın ahlakı ile ahlaklanmasının doğru yolunda yaşamaya sevk edilmelerine irşad denir. ...
Bekâ
Bekâ adı altında toplanan mertebeler şunlardır. 1) Bekâbillah: kulun, Hakk’ın nimetleri tavırlarında yaşayışı. Ahadiyete örtülü bir seyirdir. Kul fiillerde Hak...
Peygamberler
Peygamberler, bulundukları mertebenin melâikelerinin kendi üzerlerinde meleke oluşlarının ve bu meleke hâli üzeri insanın Hakk’a yükselişinin basamakları olarak...
Ben
Bütün amellerin insanda anlatılan doğrultuda cem’ edilişi sonucu, insanın nefs-i natıka olarak hepsine aşkın bulunduğu varoluş durumu, ben olmaklığıdır. İnsan b...