Mümkin nedir?
Mümkin, olabilen ya da olmayabilen ihtimaller için kullanılan bir kavram olsa da imkan dahilinde olan anlamı doğrultusunda kullanılır. İmkan ise mekandan kinaye hudus düzeyinde mevcudat bulan her türlü olay ve olgunun ilkeler bağlamında mümkinatı için kullanılır. Yani hadis ve hadiseler düzeyinde her türlü mümkin, ilkeler düzeyinde sonradan oluş mahiyetinde imkanlardan ibarettir.
Hususen belirtmek gerekir ki tasavvufta mümkin, ihtimaller bağlamında kullanılmaz çünkü itimaller tesadüfü çağrıştıran olabilirlikler mahiyetinde kullanılırlar. Her şey Hakk’ın takdiri üzeri mevcud buluyorken, ihtimal ve tesadüften bahsetmek imâna muhalefettir. İhtimal sadece bizler için ilkelerde hikmetine bağlı olarak fikir beyan etmekten ibarettir. Ama Hakk için ihtimallerde yani olabilirliklerde tavırlarda bulunduğundan bahsedilemez.
Bekâ Seyri
Bekâ seyrinde ise kul, kulluk perdesinin örtüsünden soyunmuş olarak marifetullah üzeri Hakk’ı hakkınca esma-i hassı üzeri yaşayandır. Ehlince bekâ seyri ilahi a...
Müşrik
Hakk’a ve O’nun hakikatine muhalefeten O’na kendi nefsinin beceri ve fiilleri üzeri nefsini, her hangi bir kâinat olgusunu, meleği, cinleri veya kendi elleri il...
Bûd
Uzaklaşma anlamına gelen bûd, kulun evvela nefsine muhalefeti bırakması, süreçte ibadetleri bırakması ve sonuçta da Hakk’ın tecelli hikmetine Hakk’a muhalefet e...
Yediler
Yediler, mekandan, karalardan sorumlu velilerdirler....
Rububiyet
Hakk Teâlâ’nın melâike tecellisi ile halk ettiklerini muhabbet sıfatları olan rabb, mevla, mürebbi, afv, adalet vb sıfatları ile ikame, idare ve idame edişine r...
Ciraç
Seyr-ü seferde salikin ahiretini yaşadığı miraç sonucunda sebep ve vesileler dairesi olan eşyanın tabiatı üzeri neden ve sonuç ilişkilerinde Hakk’ı sıfat, esma ...
İslam
İslam, islam olanın Hakk varlığını kabulü ile, niyetinde ihlâs ile, amelinde Hakk için, akıbetinde hayır ile karşılık gördüğü dindir. İslam olan, başlangıçta Ha...
Kavil Âlemi
Melekut âlemine, melâikenin Rabb-ül Âlemin’in kudreti üzeri kuvvette olmaları ve esmalar tecellisinin sonucu bir birleri ile muhabbette olmaları sebebi ile kavi...
Vefa
Vefa, kulun vicdanen minnet hissiyatı ile muhabbet ve dostlukta sebat etmesidir. Vefada kul, vicdanen Hakk’a ve O’nun sevdiklerine meyillidir....
Tasarruf
Tasarruf irade kullanmak, idareli sarf etmek, tutum, sahip olmak, anlamlarına gelir. Erenler için tasarruf, ferasetli müminin imanı doğrultusunda, Hakk’ın, üze...