Mümkin nedir, Mümkin ne demek?
Mümkin, olabilen ya da olmayabilen ihtimaller için kullanılan bir kavram olsa da imkan dahilinde olan anlamı doğrultusunda kullanılır. İmkan ise mekandan kinaye hudus düzeyinde mevcudat bulan her türlü olay ve olgunun ilkeler bağlamında mümkinatı için kullanılır. Yani hadis ve hadiseler düzeyinde her türlü mümkin, ilkeler düzeyinde sonradan oluş mahiyetinde imkanlardan ibarettir.
Hususen belirtmek gerekir ki tasavvufta mümkin, ihtimaller bağlamında kullanılmaz çünkü itimaller tesadüfü çağrıştıran olabilirlikler mahiyetinde kullanılırlar. Her şey Hakk’ın takdiri üzeri mevcud buluyorken, ihtimal ve tesadüften bahsetmek imâna muhalefettir. İhtimal sadece bizler için ilkelerde hikmetine bağlı olarak fikir beyan etmekten ibarettir. Ama Hakk için ihtimallerde yani olabilirliklerde tavırlarda bulunduğundan bahsedilemez.
Mümkin ne demek? Paylaşın:Haşr, Neşr, Mahşer
Zâten Hakk’ın varlığından mevcud ederek halk etmesi ve mevcud kıldığını mevcud kıldığı ortam şartlarında yok etmesi, halk ettiklerine mevcudiyet nefesi verişi v...
Gaybet
Sekrin fazlalığı, muhabbetin fazlalığındandır. Sekr hâlinde bulunan salikin ya sekrin cûşlarında ya da müşahede cezbesinde iken eşyanın kendisinden gayb oluşu, ...
Korku (Havf)
Korku tefekkürden daha çok tevekkül hâllerine sebeptir. Lakin salik bir müminin tevekkülü de aşk ile ekmelleşir. İlahi aşkı veya şevki olmayanın bu dünyada Hakk...
Beytullah’ın Göğe Yükselişi
Yukarıda anlatılan hâli üzeri salik, kendisini dünyanın günah ve masiva hâllerinden temizleyen pir ve pirlerinin himmeti ile bedeni beytullah olmuş kudsiyette H...
Nimet
Kulun gayreti ve mücahedesi sonucu müşahede ettiği ve erdiği ilahi sıfat, esma ve ayet tecellisinin hâl, makam ve mertebelerinden nasiplendiği durumlara nimet d...
Şirk-i Hafi
Gizli şirk anlamına gelen şirk-i hafi, kulun Allah’ın ahlakı dışında kendi nefsine kibir, şımarıklık, inad, haset, vb hâlleri üzeri masivada kendine enaniyet ve...
Arınma
Arınma kulu, Hakk’a örtük kılan aşırı bedensel ihtiyaçlardan riyazet ile kin, öfke, nefret, hırs, şehvet vb gibi duygu hâllerinden, ilahi aşk ve sevgi ile, düşü...
Ahlak-ı Hamid
Ahlak-ı Hamid “Sen üstün ahlak üzerisin” ayetinde belirtilen resulullah ahlakına denir. Resuller Allah’ın ahlakı üzeri O’nun iradesi doğrultusunda yaşadıkları ...
Günah
Günah, başlangıcında ilahi emir ve yasaklara aykırı hareket etme fiilinde kişinin, kendine veya çevresine zarar verdiği sonuçta ise yaptığı kötü işin kefareti o...
Evliya
Evliya veliler, Hakk’a ermiş kullar anlamına gelir. Gerçek mânasında ise Hakk’ın kendisine hazır kıldığı üzerinde tecelli buyurduğu kuluna denir. Burada hazır ...