Mümkin nedir, Mümkin ne demek?
Mümkin, olabilen ya da olmayabilen ihtimaller için kullanılan bir kavram olsa da imkan dahilinde olan anlamı doğrultusunda kullanılır. İmkan ise mekandan kinaye hudus düzeyinde mevcudat bulan her türlü olay ve olgunun ilkeler bağlamında mümkinatı için kullanılır. Yani hadis ve hadiseler düzeyinde her türlü mümkin, ilkeler düzeyinde sonradan oluş mahiyetinde imkanlardan ibarettir.
Hususen belirtmek gerekir ki tasavvufta mümkin, ihtimaller bağlamında kullanılmaz çünkü itimaller tesadüfü çağrıştıran olabilirlikler mahiyetinde kullanılırlar. Her şey Hakk’ın takdiri üzeri mevcud buluyorken, ihtimal ve tesadüften bahsetmek imâna muhalefettir. İhtimal sadece bizler için ilkelerde hikmetine bağlı olarak fikir beyan etmekten ibarettir. Ama Hakk için ihtimallerde yani olabilirliklerde tavırlarda bulunduğundan bahsedilemez.
Mümkin ne demek? Paylaşın:Edep
Edep, Hakk’a muhabbetimiz sebebi ile O’ndan korkma ve hayâ’ etme melekelerimizin sonucunda oluşan, kendimizi kontrol ve disiplin altına alma melekemizle, Hakk’ı...
Telvin
Sufinin seyr-ü seferde Hakk’ın tecelli ve zuhuratı ve sebep ve vesile dairesinde karşılaştığı durumlara göre hâllerinin değişmesine telvin denir....
Mim Kâinat
Mim kâinat, kâinden (olan, mevcud) kinaye halk edilen mevcudatın tamamı için kullanılan bir kavramdır. Mim, harf olarak melâikenin kudrette biçimlenişi noktalaş...
Vakf
Karşılığını beklemeden yalnızca Hakk’a hizmet için servetini hayır yolunda bağış edilmesine denir....
İrfan
İrfan, kulun kalbinde Hakk’ın nurani tecellisi sonucu bulduğu gerçeklik bilgisinde (hikmet bilgisi) bilmenin zevkinde olduğu hikmete vakıf olma kadim bilgisidir...
Nefse Muhalefet
Salik hevaya yönelmesi ile eşyanın verdiği hevanın sonucunda gayri iradi hareket ettiğinden ruh meleğine örtünürken masumiyet melekesi ile Hakk’a yönelir. Hakk’...
Eba Vakt
Zamanın babası anlamına gelen eba vakt, zamanın koşullarından etkilenmeden Hakk’ın iradesi üzeri sufilerin vakti yaşamalarına denir. Ayrıca âlemlerde tecelli ed...
Sulh (Barış)
İradelerin bir biri ile örtüşmesi sonucunda karşılıklı anlaşmaya sulh denir. Tasavvufta sulh, kulun kendi iradelerinde ilkeli oluşu (Hakk’a iman hâli) ile Hakk’...
Biat
Hakk’a olan iman bağlılığı doğrultusunda, bir mürşid-i kâmile tabî olmaya biat denir. Biat talibin mürşid-i kâmile ikrarıdır. Biat etmeye “Allah’ın eli onların ...
Beşler
Beşler, zamanının yasalar ciheti ile ahkamı tavrında insanlık üzerinde etkilidirler....