Suret nedir?

Halil İbrahim Genç

Suret biçim, görünüş, dıştaki görünüş şekli vb mânalara gelir.

Aslında ise suret, belli sıfatlar (nitekil, nicelik) üzeri mevcudatın görünüş biçimleridir. Bu bağlamda suret varoluşu ile beraber mekansallığa sebep olarak mekanda biçimleniş ve bu biçimlenişin sonunda sıfatlarda algılanışı ile görünürde olan mevcudiyet biçimine denir.

Erenler için suret Hakk’ın adalet üzeri Hak sıfatı ile varları varlığında halk edişi ile ikame edişi biçimlerine denir. Her mahlukun bulunduğu suret onun varoluş hakkı olan biçimidir (kader-i mutlak). “Suretler Hakk’ın görünüş biçimleridir” diyen erenler olsa da, suretler Hakk’ı değil kendilerini gösterdiklerinden dolayı Hakk Teâlâ’nın müşahede edilmesine manidirler.

Hakk Teâlâ’yı suretler olarak değil suretlerde suretlerin ilişki bütünündeki fiiller üzerinden müşahede edebiliriz. Bu da Hakk Teâlâ’nın bizlere iman vermesi ile mümkündür. İmanımız yoksa eğer suretler içinde bir suret olarak küre-i arzda görür ve sonuçta bir kayıt gibi siliniriz.

Suretlerin değişken ve sonlu olması zorunludur. Eğer bu zorunluluk olmasa idi yaşam ve devretmeden bahsedemezdik. Çünkü görünür âlemlerde mahlukat, suretleri üzeri bağlı oldukları meşreblerine, aslına rücu etme düzeyinde devinir. Böylece her suret kâinattaki devri daim ile başka suretlerin varoluşunun başlangıcı olur. Ve yok oluşu ile başka varlıkların suretleniş düzeyinde varoluşlarına sebep olur. Suretlerdeki değişim üzerinden Hakk Teâlâ rububiyet ve uluhiyet seyrinde bulunur.

Suret verme Hakk Teâlâ’nın vücud sıfatında sonsuz, ve nurunun şahsında ahad oluşu ile şekilsiz olması sebebi ile nurunun kendinden coşkunlukla melâike tavrında bulunmasının sonucudur. Hakk Teâlâ bu zorunluluk sebebi ile suretsizliğinin ilkeselliğinde halk etmenin “suretsiz olmaz” ilkeselliğinde varlık tavırlarında bulunur. Suretler Hakk’ın şahsi değil Hakk’ın varlık tavırları olarak görünüş biçimleridir.

Şunu da hususen belirtmek gerekir ki melekler var edildikleri ortamda suretlerinde sabit lakin bulundukları suretlerde melâike tavırlarında Hakk’ın takdiri ile değişkendirler. Cennette insan yaşamı da bu biçimde gerçekleşir.

Tasavvuf Sohbetlerimizi ücretsiz dinlemek için buraya tıklayabilirsiniz.

Suret ne demek? Paylaşın: