Meşreb nedir?
Meşreb, yaratılıştan gelen ahlak ve huylara denir.
Ehl-i tasavvuf için meşreb, insanın halk edilişinin unsurları ve ilkeleri üzeri tabiyatıyla bağlı olduğu unsurlar ve ilkelerin fıtratı (doğası) olarak ahlakında karakterize olması sonucunda beliren unsur ve ilkelerin hâl ve tavırlarda görünüşüne denir.
İnsan ahlak ve huylarında, fıtratı gereği bağlı olduğu unsur ve ilkelerin tabiatı üzeri bir meşrebe sahiptir. Ve her insan bağlı olduğu tabiatın meşrebi üzeri huy ve ahlakında ona döner. Bu bağlamda meşreb bir taraftan bağlı olduğumuz tabiat üzeri biçimlenişimiz bir taraftan da bağlı olduğumuz tabiatı ahlak ve huylarımızda yaşayışımızdır.
Anlatılanlar doğrultusunda meşrebler anasır-ı erba ve Hakk’ın sıfat ve esmalarının bizde melâike ve melekeler olarak biçimlenişinin sonucu oluşurlar. Ve bizler bu doğrultuda ahlak ve huylarımızda bağlı olduğumuz meşreblerimizin karakterize oluşu sonucu meşreb edinmiş olarak yaşarız.
Meşreb için başka bir bağlamda şöyle bir tanım getirebiliriz. Arketiplerimizin ilkeler olarak yaşantımızda ahlakımız düzeyinde evrenseller mahiyetinde biçimlenmesine meşreb denir. Halk edilişimizin arketipleri halk ve Hakk yönlerimizdir. Bu iki arketipal yönlerimiz aynı anda ahlakımızda devindiğimiz ilkelerdir. Bu bağlamda ilkeler 1) kategorik devindiğimiz kâinat sıfatları 2) tinsel devindiğimiz Hakk sıfatlarıdır.
Halk âleminin sabiteleri olan anasır-ı erbaa bitkiler, hayvanlar ve cinler insanlarda çok farklı açılarda biçimlenirler.
Tasavvuf Sohbetlerimizi ücretsiz dinlemek için buraya tıklayabilirsiniz.
Meşreb ne demek? Paylaşın:Musibet
Belâ, felaket, hastalık, dert mânasına gelen musibet, bedenen ve aklen yaşamımızı zorlaştıran nefsimizin hevalarını kıran, nefsimizin karşı karşıya kaldığı zorl...
Mim Kâinat
Mim kâinat, kâinden (olan, mevcud) kinaye halk edilen mevcudatın tamamı için kullanılan bir kavramdır. Mim, harf olarak melâikenin kudrette biçimlenişi noktalaş...
Nefsini Bilen Rabbini Bilir
Hz. Resulün “Nefsini bilen Rabbini bilir” hadis-i şerifinden kastedilen mâna için erenler iki fırka olurlar. Bir fırka, bu sözden murad, nefsin her zaman kötülü...
Ayan Olmak
Hakk’ın gaybına ait bilgi, olay ve olguların, müminin feraseti sebebi ile Hakk’ın kendisi ile yani nuru ile göstermesi, duyurması hadisesine “ayan oldu” denir. ...
Vahdet-i Kusud
Kasıd kasd eden, niyet eden ve isteyen anlamlarına gelir. Kasıddan kinaye kusud niyetler, ayrıştırmalar mânasında kullanılır. Vahdet-i Kusud, Hakk Teâla’nın mah...
Felek
Her an devir eden gezici gök âlemlerine felek denir. Felekler, feyz-i mukaddesin açılımına sebep insanın feyz-i mukaddes düzeyindeki etkileşimlerinin berzah kay...
Hür
Varoluş hakları doğrultusunda özgürce yaşayan kişiye hür denir. Lakin hür, sufiler için nefsinin keyfi irade hâllerinin esaretinden, sebep ve vesile dairesinde...
Nücema
Necim yıldız anlamına gelir. Dinin nüceması dinin yıldızları olarak, dine imam düzeyinde hizmetleri ile, hizmetlerinde Hakk’ı bulan velayet ehline denir. Bu eh...
Tertil
Tertil, muvafık ve yerli yerinde anlamlarından kinaye güzel, uygun ve latif konuşma anlamlarına gelir. Lakin düşüne, düşüne, yavaş, yavaş anlayarak okumak, beya...
Sahv
Sahv, ayılma, ayıklık ve uyanıklık anlamlarını taşır. Kimi sufiler için sahv, gaybetten sonra algıya geliş anlamına gelse de kimi sufiler için de sufinin müşah...