Meşreb nedir, Meşreb ne demek?
Meşreb, yaratılıştan gelen ahlak ve huylara denir.
Ehl-i tasavvuf için meşreb, insanın halk edilişinin unsurları ve ilkeleri üzeri tabiyatıyla bağlı olduğu unsurlar ve ilkelerin fıtratı (doğası) olarak ahlakında karakterize olması sonucunda beliren unsur ve ilkelerin hâl ve tavırlarda görünüşüne denir.
İnsan ahlak ve huylarında, fıtratı gereği bağlı olduğu unsur ve ilkelerin tabiatı üzeri bir meşrebe sahiptir. Ve her insan bağlı olduğu tabiatın meşrebi üzeri huy ve ahlakında ona döner. Bu bağlamda meşreb bir taraftan bağlı olduğumuz tabiat üzeri biçimlenişimiz bir taraftan da bağlı olduğumuz tabiatı ahlak ve huylarımızda yaşayışımızdır.
Anlatılanlar doğrultusunda meşrebler anasır-ı erba ve Hakk’ın sıfat ve esmalarının bizde melâike ve melekeler olarak biçimlenişinin sonucu oluşurlar. Ve bizler bu doğrultuda ahlak ve huylarımızda bağlı olduğumuz meşreblerimizin karakterize oluşu sonucu meşreb edinmiş olarak yaşarız.
Meşreb için başka bir bağlamda şöyle bir tanım getirebiliriz. Arketiplerimizin ilkeler olarak yaşantımızda ahlakımız düzeyinde evrenseller mahiyetinde biçimlenmesine meşreb denir. Halk edilişimizin arketipleri halk ve Hakk yönlerimizdir. Bu iki arketipal yönlerimiz aynı anda ahlakımızda devindiğimiz ilkelerdir. Bu bağlamda ilkeler 1) kategorik devindiğimiz kâinat sıfatları 2) tinsel devindiğimiz Hakk sıfatlarıdır.
Halk âleminin sabiteleri olan anasır-ı erbaa bitkiler, hayvanlar ve cinler insanlarda çok farklı açılarda biçimlenirler.
Meşreb ne demek? Paylaşın:Vâkıf
Canı ve serveti ile Hakk’a beklentisiz olarak kendisini adayan tevekkül ehline denir. Vakıf, sıddiklerin yaşam biçimlerindeki ahlaklarına işaret eden manevi ünv...
Tasavvuf
İman dolu bir kalbe sahip kişinin ilahi aşk ve şevk ile arınma süreciyle beraber miraç ve ciraçta Hakk’a vuslat ettiği, bir ömür boyu seyr-ü seferde bulunarak s...
Vahidiyet
Allah’ın (c.c.) şahsında ahad olması sebebi ile, sıfatında bilinen, esmasında ayan olunan, fiilinde melekleri, kâinattaki kitap açılımları, peygamberleri, sebep...
Hayret
Hakk’ın tecelli seyrinde kulunun aklen hikmette O’nu ulûhiyeti ve rububiyeti seyirlerinin tavırlarında, şaşkınlık içinde muhabbetle müşahede edişine hayret deni...
Günah
Günah, başlangıcında ilahi emir ve yasaklara aykırı hareket etme fiilinde kişinin, kendine veya çevresine zarar verdiği sonuçta ise yaptığı kötü işin kefareti o...
Kutb-ül Ferasi
Ferasetten kinaye olarak kutb-ül ferasi, feraseti ile mâna zevkinin doruğunda seyr eden eden, her an ilhamatlar, doğuşatlar ile varidat seyrinde olan yakin mert...
Duygu
Olgular ve olaylardaki ilişkilerimiz sonucunda sezgilenimlerimiz ve akletmelerimizle etkilenişlerimizde oluşan, tepkisel olarak bize sezgi ve akletmelerimize yö...
Nefsini Bilen Rabbini Bilir
Hz. Resulün “Nefsini bilen Rabbini bilir” hadis-i şerifinden kastedilen mâna için erenler iki fırka olurlar. Bir fırka, bu sözden murad, nefsin her zaman kötülü...
Halvet - Celvet
Salikin halktan uzaklaşarak tek başına yalnızlıkta Hakk ile olması doğrultusunda riyazat ve i’tikâfta ihlas ile mücahede etmesi sonucunda Hakk nurunun tecellisi...
Dert
Musibetlerin saliğin kalbinde oluşturduğu keder, kaygı ve tasa hâllerinin sıkıntıda kabz olmuşluğunun hâli üzeri acı, çaresizlik ve acziyet hâllerine sebep olan...