Terk-i Dava nedir?
Her türlü keyfi, felsefi, bilimsel ve dini noktada, kendisini belli bir itikat üzeri sınırlamış olanın iddialarını hüsn-ü zann üzeri kalb açıklığı ile bırakmasına terk-i dava denir.
Belli bir itikatta insanlığını sınırlamak, itikatının iddiasını gütmek, cebren itikat ettiğine itikat edilmesini istemek dava gütmektir. Erenler “Dinde zorlama yoktur” (Bakara, 256) ayeti doğrultusunda dinin kalbî kabul üzeri yaşanması sebebi ile Hakk olan itikatlerini zevkte yaşarlar. İman sebebiyle zevkin iddiası olmaz. Herkes imanı gereği dinini, imanı ve ameli kadar yaşar.
Dava gütmekte ise iddia vardır. İddiası olan ise ilimde kalmış, ilmi ile kendini sınırlamış olur. Bu sebeten dolayı erenler, talip olanları davayı terk etmeleri hususiyetinde uyarır çünkü iddiası olan ilmi düzeyinde, itikatı ile kendini hikmete örtmüş olarak su-i zana düşer. Talipliğinde samimi birisi ise hüsn-ü zann üzeri hiçbir itikat ile kendini sınırlamadan davayı terk eder. Bu da Hakk’a sınır vurulamayacağından sebebiyet, kulun itikatları ile kendine sınır vurmayarak masivaya düşmemesine sebeptir.
Terk-i dava iddiaları terktir. Terk-i davanın sonucu ise dava-ı Hakktır.
Kalb
Bütünsellik arz eden halkiyetinde iç ve dış gökler insanın kalb oluşunda cem’ olurlar. Aslında insan denilen mevcud, halk edildiği bütün meşreblere içkin karakt...
Mürşid-i Kâmil
Esma-i hassının bekâ seyrinde Hakk’ın üzerinde ilahi sıfatları ile tecelli ettiği, peygamber varisi olan, muhabbet ve hizmetinde ferasetinin yetkinliği ve tasar...
Hanifilik
İslam her ne kadar toplumsal düzeyde şartlar ile biçimlenerek sureten ümmet olarak toplumsallıkta fıtrat dini olsa da, insan fıtratının sireti gereği hanifik ta...
Naz
Kulun Hakk’a olan muhabbeti sebebi ile Hakk’ın tecellileri karşısında muhabbetindeki samimiyet ile aksi tavır sergilemesine naz denir. Naz, salikin kendini beğe...
Muhabbet
Sevgi, sevmek mânalarına gelen muhabbet sufinin özü itibarıyla Hakk’a meyletmesi ve sohbetinde bulunması anlamını taşır. Muhabbet iki hâl üzeridir. Bunlar: 1)...
Sıbgatullah
Sıbga boya, renk anlamına gelir. Sıbgatullah ise Allah’ın boyası anlamında kullanılır. “Biz Allah’ın boyası ile boyanmışızdır, boyası Allah’ınkinden güzel olan ...
Dem
Dem, her hangi bir durum üzeri bulunmaya, vakit geçirmeye, uğraşta olunmaya ve karşılıklı ilişki sonucu olay ve olguların tekamülünde değişimde olmaya dem denir...
Meşreb
Meşreb, yaratılıştan gelen ahlak ve huylara denir. Ehl-i tasavvuf için meşreb, insanın halk edilişinin unsurları ve ilkeleri üzeri tabiyatıyla bağlı olduğu uns...
Dua
Hakk’ın iradesi sonucunda, kulun Hakk’tan, aciz olduğu bir meselede yardımını ve ihtiyaçlı olduğu şeyi kâlde murad etmesi durumuna dua denir. Dua, kulunun Hakk...
Tecelli-i Zat
Hz. Allah’ın bilinmeyi murad etmesi sonucunda kendisini bilmesi için murad ettiği kuluna iman vermesi ve ibadette gayret ihsanında bulunmasıyla tecelli-i berkid...