Terk-i Dava nedir?
Her türlü keyfi, felsefi, bilimsel ve dini noktada, kendisini belli bir itikat üzeri sınırlamış olanın iddialarını hüsn-ü zann üzeri kalb açıklığı ile bırakmasına terk-i dava denir.
Belli bir itikatta insanlığını sınırlamak, itikatının iddiasını gütmek, cebren itikat ettiğine itikat edilmesini istemek dava gütmektir. Erenler “Dinde zorlama yoktur” (Bakara, 256) ayeti doğrultusunda dinin kalbî kabul üzeri yaşanması sebebi ile Hakk olan itikatlerini zevkte yaşarlar. İman sebebiyle zevkin iddiası olmaz. Herkes imanı gereği dinini, imanı ve ameli kadar yaşar.
Dava gütmekte ise iddia vardır. İddiası olan ise ilimde kalmış, ilmi ile kendini sınırlamış olur. Bu sebeten dolayı erenler, talip olanları davayı terk etmeleri hususiyetinde uyarır çünkü iddiası olan ilmi düzeyinde, itikatı ile kendini hikmete örtmüş olarak su-i zana düşer. Talipliğinde samimi birisi ise hüsn-ü zann üzeri hiçbir itikat ile kendini sınırlamadan davayı terk eder. Bu da Hakk’a sınır vurulamayacağından sebebiyet, kulun itikatları ile kendine sınır vurmayarak masivaya düşmemesine sebeptir.
Terk-i dava iddiaları terktir. Terk-i davanın sonucu ise dava-ı Hakktır.
Fark-ı Sânî
Sânî ikinci anlamına gelir. Fark-ı sânî talibin iman-ı şuhudide Hakk’ı ayn-el yakin ve Hakk-el yakin müşahede edişine denir. ...
Kalbte Tazelenme
Kalbte tazelenme, kulun kalben buğzda (gönül soğukluğu) bulunuşundan Cenab’ı Hakk’ın hususi bir tecellisi sonucunda kuluna himmet vermesi ile muhabbetteki coşku...
Bûd
Uzaklaşma anlamına gelen bûd, kulun evvela nefsine muhalefeti bırakması, süreçte ibadetleri bırakması ve sonuçta da Hakk’ın tecelli hikmetine Hakk’a muhalefet e...
İnat
Hak, hakikat bilgisine ve Hakk’ın hususi iradesine direnmek ve kabul etmemek inattır. Bu durum (yani inat) Azamet-i Kibriya’ya dokunan bir masiva durumudur ki k...
Zat
Şahıs anlamında kullanılan zat, sufilerin Hakk’ın şahsı için kullandıkları bir kavramdır. Zat kavram olması ile Hakk’ın şahsını işareten kullanılır....
Mücahid
Mücahid mücadeleyle cihad edene denir. Fıkıhen, din düşmanları ile savaşanlara denir. Lakin mutasavvıflar için mücahid “Her yüz senede bir Allah dinine hizmet ...
Tenzih
Başta iman-ı gaybi düzeyinde Hakk’ı âlemlere aşkın bilerek O’na noksan bir sıfat yakıştırmama hâline tenzih denir. Lakin hakikatte ise âlemlere aşkın olan Hakk’...
Dörtler
Dörtler, insanlığı hâlleri üzeri zamanda yönlendirici kutuplarıdır. Mevsimlerden ve atmosfer olaylarından sorumludurlar....
Mizaç
Mizaç huy, tabiyat anlamına gelir. Hakiki mânası ise meşreblerin karakterize olmuş form ve ahlak biçimine mizaç denir. Mizaç gereği her şey bağlı olduğu sıfatl...
Farz İbadetler
Bir kimsenin yapmaya memur olduğu vazifeye veya vazifelere farz denir. Bu bağlamda dinde farz ibadetler Hakk’a hizmet olması dahilinde Hakk’ın kullarını yapmakl...