Kötü Ahlak nedir?

Halil İbrahim Genç

İnsanın fıtratının gayesi dışında kendisini Hakk’a örten, kendisine zulüm ettiği her türlü günah ve masiva hâllerine inad, şımarlıklık ve yalan vb üzeri tavırlarda bulunuşuna kötü ahlak denir.

Kötü ahlak sahibi insanların insanlıklarını yitirdiklerini belirtmek gerekir. Bu da “Kalpleri katılaştı taş gibi, taş gibidirler, taş gibi de olamazlar, nice taşlar vardır ki üzerlerinden su fışkırır, taş vardır ki yarılır da içinden sular çıkar, taş da vardır ki Allah korkusu ile düşer” (Bakara, 74) ayetinde “taş gibidirler” işareti ile tefsiren beyan edilebilinir. Hususen de belirtmek gerekir ki kalb irade ve mâna bağlamında bizde oluşan veçheler üzerinden her an bir şende varlık bulur. Bu da kalb kökünden kinaye “takallub” (değişen, yenilenen) eden olarak kalbin varoluşu sebebiyledir.

Ayete dikkatli bakıldığında insanın, fıtratlarını yaşayan mevcudiyetin ahlakından farklı olarak yaratılışının gayesi doğrultusunda hareket etmemesidir.

Bu yorum kötü ahlak sahibi insanların nefsleri üzerinden yapılan bir yorumdur. Bunun dışında irade-i külliyeye iye hikmet üzeri, daha önce belirttiğimiz nedenlerden dolayı kötülük çerçevesinde gerçekleşen kötü ahlak, hüsn-ü zannımız üzeri Hakk’ın hayr-ı mutlak tecellisinden dolayı hayra sebep hayırdandır. Bu da tenzihtendir. Çünkü kötülüğün olduğunu söylemek ahadiyet sırrı gereği Fail-i Hakk’ın hayr-ı mutlak oluşuna muhalefettir.

Kötü ahlak sahibi insanlar su-i zann üzeridirler.

Tasavvuf Sohbetlerimizi ücretsiz dinlemek için buraya tıklayabilirsiniz.

Kötü Ahlak ne demek? Paylaşın: