Abid - Kul nedir?
Abid hürlüğün zıddı olarak hizmet edene denir. Hizmet edene buyurulduğu içindir ki hizmet eden abide kul yani buyurulan olarak buyurulduğuna yönlendirilene denir.
Sufiler için abid iki türlüdür. Birinci abid irade-i külliye dairesinde, irade-i külliyeye iye; bilmiyerek irade-i cüziyesi ile amelde iken Hakk’a hizmet eden secde ehline denir. İkinci abid ise irade-i cüziyesi ile Hakk’ın irade-i külliyesini, ilahi emirler ve yasaklarda kabul ederek ibadette hizmet eden, bilerek Hakk’a secde ehline denir.
Birinci abd ehli, irade-i cüzziyesi ile nefs-i natıkada buyrukta bulunanlar olarak nefslerinin kuludurlar. İkinci abd ehli ise Hakk’ın emir ve yasaklarını gözeterek nefislerine hayrı buyuran, nefislerini hayra yönelten, nefislerine şerri men eden buyuruşu ile de şerrden uzak etmeye çalışan nasihat ahlakında Hakk’ın kuludurlar.
Fark-ı Evvel
Kulun bir pire biat etmeden önceki iman-ı gaybi düzeyindeki imanı ile ilmen yakin Hakk’ın varlığına iman edişi hâline denir. Böylesi bir durumda kul doğrudadır...
İsbât
Mahv sonucunda salikin doğru yolda olduğunun isbatı olarak, kötü huylarının yerine güzel ahlak ve diğer ibadetler üzeri oluşuna denir. Kulun isbâtı, güzel ahlak...
Ta-i Zaman
Veli kulun kısacık zamanda bir çok iş yapabilme nimetine ta-i zaman denir....
Habîb
Sevgili anlamına gelir. Hakk’ın hususi muhabbeti sonucunda kulun, gayreti ve gayreti dışında vardığı velilik makamıdır. Yaşamında Hakk’a halil, siretinde ise H...
Razı
Hoşnut olmak ve hoşnutluğunda itâat etmek anlamını taşır. Tasavvufta razı olmak Hakk’tan razı olmak ve Hakk’ın kulundan azı olması için kullanılır. Kulun Hakk’ı...
Beş Yüz Elliler
Abidler, zahidler ve ahlak ehlinden oluşan velilerdir. ...
Edep
Edep, Hakk’a muhabbetimiz sebebi ile O’ndan korkma ve hayâ’ etme melekelerimizin sonucunda oluşan, kendimizi kontrol ve disiplin altına alma melekemizle, Hakk’ı...
İçtihad
Müslimlerin ferdiyette hayır bildikleri doğrultuda yapacakları işlerde istişare ve istihareleri sonucunda yapacakları işlerde doğru hükümler üzeri gayret etmele...
Salât
Salât, Hakk’a ihsan sonucu yönelerek O’na rağbetle yapılan dua, zikir ve yalvarışa denir. Şeriatte salât, beş vakit Hakk’a yönelerek zikir ve dua ile Hakk’a ib...
Münkir
Münkir inkar eden, kabul etmeyen, hakikati tasdik etmeyen anlamlarında kullanılır. Münkir olan Hakk’ın hakikatini ve iradesini kabul etmeyen kişidir. Münkir ha...