Kul Hakkı nedir, Kul Hakkı ne demek?
Allah’ın kuluna verdiği varoluş hakkı ihtiyaçlarının, mülkünden emeğinin karşılığı olarak kula vermesi ve Hakk’ın mülkünün kulun rızkı oluşu servetine kul hakkı denir.
Kulun hakkı ikidir. Bunlar, Allah’ın bahşettiği ve kulun emeği doğrultusunda emeğinin neticesi olarak Allah’ın vermesi ile kazandığı hayırlardır.
Allah’ın kuluna bahşettiği kul hakkı, kulun mevcudiyeti ve mevcudiyetini sağlayan kâinat bahçesinde varoluşu sebebi ile kâinattaki bütün olay ve olgulardır. Emeğin neticesi olarak kula verilen rızık ve rızkın fazlası olan servet, sevince sebep olan kul hakkıdır.
Alay etme, dedikodu, hırsızlık, fitne, zina vb durumlar ya Allah’ın kuluna bahşettiği hakkına gıyaben tecavüz olduğundan ya da kulun emeği karşılığında kendisine verilen rızık ve rızkının serveti oluşunu gasp ile sahiplenmede kulun hakkına tecavüz olarak günahtır. Bu günahlar adalet sıfatında Hakk’ın El Adl esması ile dünyada ya fıkıhen (hukuk) ya aynı şeyi O’nun üzerinden yaşatarak ya da günahının kefareti olan hastalık, fakirlik vb dertlerle temizleme tecellisinde bulunması ile giderilir. Bazıları da hakkına tecavüz edilmiş kulun helalliğinin alınmaması yani rızasının alınmamasından dolayı ahirette hesabı görülmek üzere mahşere bırakılır.
Kulun beraber yaşadığı anne, baba, çocukları, komşuları ve yakın akrabalarının üzerinde sorumluluklar düzeyinde hakları bulunması sebebi ile onlarla ilişkilerindeki, onların hakları ve kulun onlar üzerindeki hakları da kul hakkındandır. Müminlerin, mümin kardeşleri üzerindeki din hakları da kul hakkındandır. Bu sebepten dolayı dinde sorumluluklar düzeyinde üzerimizde hakları olan insanların haklarını onlara saygı, hoşgörü, tevazu ile hizmette yerine getirmek, sufilerin toplum içinde öncelikli olarak önemsedikleri bir mevzudur.
Kulun hakkına tecavüz, Hakk’ın manevi rahmet bereketinin kesilmesine sebeptir. Kul hakkına tecavüz, Allah’ın kuluna takdirinden razı olmamak, Allah’ın takdirine bozgunculuk etmek olarak kulun Allah’a muhalefet etme şirkinde bulunuşudur. Çünkü mülk Allah’ındır. Allah’ın mülkünde kulun hased, tamah, şehvet vb hâller ile kendisine varlık vererek, hakkının dışında olana buğz etmesi veya sahiplenmesi ile mukadderata muhalefetinden dolayı bulunduğu enaniyet durumu şirk-i hafidendir.
Kul Hakkı ne demek? Paylaşın:Mertebe
Mertebe derece, basamak, paye anlamlarına gelir. Genel anlamda mertebe, Hakk’ın hâl ve makam tecellilerinin değizmez derecelerde sınıflandırılması ve böylece s...
İmtihan
İmtihan denemek ve tecrübe etmek anlamındadır. Sufi dilinde imtihan Hakk’a iman eden kulun, iman etmesi sebebiyle imanındaki kararlılığın dertler ve hile-i rab...
Pir
Üstad mânasına gelen pir, seyr-ü seferi sonucu hatm-i meratip etmiş, Hakk’a yetiştirebilme kabiliyeti bulunan Hakk yolu üstadına denir. Pir, mürşid ve mürşid-i ...
Reca
Reca umut etmek anlamını taşır. Kul her ne kadar duanın kabul edilmesi recasında bulunsa da kimi velayet ehli veliler için dua edenin kendi nefsi için taleplerd...
Nefs-i Natıka
Nefs-i natıka, gönül olan insanın irade üzeri vechelenmesinin tavır hâllerinden dolayı kendisine verilen kavramsal bir sıfattır. İnsan bağlı olduğu meşreblerin...
Ta-i Mekan
Veli kulun bir mekandan başka bir mekana olguları veya kendini taşıyabilme nimetine ta-i makan denir....
Rıza
Memnun kılmak, memnun edilmek anlamlarını taşır. Sufiler için rıza, Hakk’ın memnuniyetini gözlemek ve Hakk’ın kendilerinden memnuniyeti ile memnun olmak anlamın...
Beyan
Belli bir maksad ve fikri belli bir söz ve fiille açığa çıkarmaya beyan etme denir. Her beyan içerdiği maksad ve fikrin yorum düzeyinde betimlenmesidir....
Hazret-i Hamse
Ehil olan erenler, Cenab’ı Hakk’ın alemler düzeyinde tecellisini beş hazrette sınıflandırmışlardır. Bunlar: 1) Gayb-ı Mutlak: hahud ve lahud katları olarak Cena...
Nefs
Nefs, zat kavramı gibi şahıs anlamında kullanılsa da Zat’ın iradeye içkin tavır üzerinden fail olduğu şahsi durumunu anlatır. Şahıs olarak zat kendinde varlıktı...