Feyz-i Mukaddes nedir?
Sufilerin, kâinattaki feleklerin döngüsü üzerinden Hakk’ın sebep ve vesileler dairesinde tecellisi seyrinin ilm-i huzuride belirmesi ile ciraç seyrinde bulunuşlarına denir. Bevahid ve hücûm feyz-i mukaddesin hâllerindendir. Hakk’ın üzerinden nuru ile tecelli ettiği mürşid-i kâmilden feyizlenişi de sufiler feyz-i mukaddes olarak bilirler.
Bu feyz sonucunda salik âlemleri, Hakk tecelli ettiği için kudsi bilir. Ve âlemlere mukaddes olduklarının hâli üzeri bakar.
Sufilerin dünyeviyetten kaynaklanan dertlerin kendilerini masiva ve günahtan yana temizlemesi (arındırması) sebebi ile de tevekkül seyirlerinde, âlemler üzerinden maneviyatlarında bereketlenmeleri de feyz-i mukaddestendir. Bu bağlamda feyz-i mukaddes, sufinin arınışına ve Hakk’a varımına sebep dert tecellileridir.
Feyz-i mukaddes Hakk’ı afaktan gelen feyz üzeri iman ile müşahede ediş ve O’ndan bilgileniş seyridir.
Ahlak
Ahlak, hulkiyetle alakadar olarak, varlıkların fıtratları doğrultusunda varoluşları ve varoluşlarının fıtratları doğrultusunda mevcudiyetleri oranında varoluşsa...
Sahv
Sahv, ayılma, ayıklık ve uyanıklık anlamlarını taşır. Kimi sufiler için sahv, gaybetten sonra algıya geliş anlamına gelse de kimi sufiler için de sufinin müşah...
Din
İlkelerin, emir ve yasaklarla nasihatler düzeyinde niyet ve amellerde biçimlenmesinin yaşam yoluna din denir. Her din ilkesine bağlı olarak ritüellerde semboliz...
Menkıbe (Mit)
Hakk’ı müşahedenin başı tefekkürdür. Tasavvufta tefekkürün temelini kıssalar ve menkıbeler (mitler) oluşturur. Mitlerin talip kulun anlayışına yardımcı olması,...
Sekr
Salikin Hakk’a olan muhabbetinin şiddeti kadar, Hakk’ın müşahede edilmesi sarhoşluğunda bulunuşuna sekr hâli denir. Sekir hâlinde bulunan sekire, serhoş denir....
Şe’n (Tavır)
Her şey Hakk’ın tecellisindeki varlık seyri biçimleridir. Hakkın varlık seyrinde melâikeleri üzeri sıfat, esma ve ayet biçimlenişlerinde tavırlarda Her şey Hakk...
Fasık
Fasık, fısk üzeri yani günah, hadde tecavüz, haktan ayrılma durumları üzeri Hakk’a nefsiyle isyanda bulunan, nefsini ilah edinen kimselere denir. ...
Terbiye
Kulun beden, duygu, düşünce ve nefsani hâllerinin tamamında Hakk’ın muradı üzeri fıtratıyla uyumlu, ahlakta hakkınca yaşama tavırlarında bulunmasıdır. Bu da tak...
Meczub
Sufi dilinde meczup, yalnız yaşayan, dünyadan gaib Hakk’ın veli kullarına denir. Bu anlamda her mecnun meczup değildir. Mecnunlar ve meczublar, iman-ı gaybide ...
Huşû
Korkudan oluşan çekinme ile edepte, muhabbetten kaynaklanan rağbetin sonucunda sakinede Hakk’ın huzurunda O’nu gözlemenin hâline huşû denir. Huşû edebin bir cüz...