Muhabbet nedir?

Halil İbrahim Genç

Sevgi, sevmek mânalarına gelen muhabbet sufinin özü itibarıyla Hakk’a meyletmesi ve sohbetinde bulunması anlamını taşır.

Muhabbet iki hâl üzeridir. Bunlar:

1) Hakk sevgisi ile kulun Hakk sohbetinde bulunuşu,

2) sufinin Hakk’a olan muhabbetinin şiddeti sonucunda Hakk’ın kendisinde tecelli etmesi kadar, sufinin coşkunlukta konuşurken, konuşanın Hakk olması sebebi ile O’nun sohbetinde bulunmasıdır.

Birinci muhabbette kişi muhabbetteki sevgisi kadar nasiplenir. İkinci muhabbette ise sufi kendisinde tecelli eden Hakk’ın muhabbetinin bereketinden nasiplenir.

Sufinin Hakk’a olan muhabbetinin çokluğu, şiddeti ilahi aşktır. İlahi aşka eren sufi Hakk’ı zuhûrda müşahede etme bereketine erişmesi ile muhabbetullaha ermiş olur. Pir muhabbetinde, muhabbetteki sevginin şiddeti kadar sevenin, sevilen ile arasında telepatik bir bağ kurulur. Bu ferasette seyir etmektir. Böylesi muhabbette talip, muhabbeti kadar pirinin sohbet muhabbetinde kendi nefsi ile yüzleşir. Pirin muhabbetinin ayna olmasında, kendi ile kendisinde yüzleşen talip, varsa kusuru, pişmanlık veya hayâ yanışı ile düzelir. Talip muhabbette samimi değil ise eğer kudret aynası olan pir muhabbetinin ayna oluşuna tahammül edemez.

İnsana bu yolda en zor gelen hadiselerden bir tanesi de, muhabbeti yoksa eğer kendi nefsi ile yüzleşmeye tahammül edememesidir.

Pir, muhabbetinde sahv hâli üzeridir. Salik ise Hakk’ı müşahedenin sekrinde yada kendi hâli üzeri cüş ve cezbededir. Bazı pirlerde gaybet hâli üzeri doğuşatların vuku bulması ile sohbet mahiyetinde muhabbet etmeleri de vakidir.

Muhabbet dediğimiz yerlerin ve göklerin bir olduğu, göklerde olanın yerde zuhurda aşikar bulunduğu, veli kulun dilinden Hakk Teâla’nın kelam buyurduğu bir andan ibarettir ki; bu anda Hakk Teâla’ya talip olan kullar, kişiliklerine ve bütün iradi beklenti durumlarına aşkın, ruhaniyetlerine içkin bütûnsal varlık durumları ile sakinede var iken, Hakk Teâla’yı ilahi kavrayışta müşahede ederler. Bu durum surette kılınan namazın hâli olmasa da salâttan murad edilen gaye olarak salât hâlidir.

Talip kişi ilahi müşahedede Hakk’ı, varlığının üzerindeki hak sıfatınca müşahede eder. Böylesi muhabbette tecelli eden ilahi nur, ilimde ve hâl dediğimiz ilahi nişan ve mânalarda talip olan kula, talep ettiği Hakk ile yüzleşmesini nasip ettirir. Bu da talip kulun sakinede, varlığının asli, ilahi ve pek yüce olan varlığı yani Hakk Teâla’yı suretlere aşkın mâna ve müşahede hâl nişanları üzeri zevk edişi olup; bu biçimde Hakk katı olan kâmil insandan edinilen ilm-i ledûn bilgisi, talip kulun irfan bilgisi olur. Ve bizim muhabbet dediğimiz, böylesi biçimde irfan bilgisi edinilen iman, aşk ve sevgi temelli sohbet edilen durumlardır. Erenler Hakk’ın veli kulunun dilinden tecelli ettiği muhabbet sohbeti için kazası olmayan namazdır derler.

Tasavvuf Sohbetlerimizi ücretsiz dinlemek için buraya tıklayabilirsiniz.

Muhabbet ne demek? Paylaşın: