Hatm-i Meratip nedir?
Tasavvuf hâl, makam ve mertebe basamaklarında (miraç ve ciraç) salikin seyr-ü seferini, meşrebi üzeri kendine özgün biçimde bitirmesine (hatim etmesine) hatm-i meratip denir. Hatm-i meratip, sonucunda hatim edilen hâl, makam ve mertebeler salikte sonlanması ile ekmel (tam) olur. Böylesi hatm-i meratip sonucunda saliğe kâmil denir.
Kur’an hâl, makam ve mertebelerin tamamının cem’i olduğundan yani makamlar makamı, mertebeler mertebesi ve hâlleri beyan eden kitab olduğundan dolayı tasavvuf Kur’anı hatm-i meratip etme yoludur.
Kur’anı yaşamında hatm-i meratip edende Kur’an hıfz edilmiş (muhafaza edilmiş anlamında) ve Kur’an sonlandırılmıştır.
Kur’anın sonlandırıldığı bir kâmilin, Kur’andaki makamlar makamıdır, mertebeler mertebesidir, hâller de hâlidir. Aslında hatmedilmesi gereken de Hakk’ın böylesine tecelli ettiği bir kâmilin hatm-i meratip edilmesidir. Mürşid-i kâmilin pir olması ile yol edinilmesi de bu sebeptendir. Lakin yaşam yolunda ifrit, cin ve insan şeklinde bulunan şeytanlar vardır. Ve imtihan için o şeytanların musallat olmalarından korunmanın bir yolu da mürşid-i kâmilin himmet nazarı altında rabıtadan kopmamaktır.
İrade-i Külliye
Hakk’ın nefsinde irade ettiği ve halk edişi ile mevcuda getirdiği, her an iradesinin ereğinde bulunduğu, bütün mevcudatın varoluşuna sebep, her an mekanikte dev...
Ocak
Ocak, ateş yakılan korunaklı yer anlamına gelir. Anadolu erenlerine, hak erenler olarak himmet adına sığınılması veya Hakk’a şevk ateşinin yakılmasından kinaye...
Vasıl
Ulaşan, kavuşan mânası doğrultusunda Hakk’a varan kula denir. ...
Feyz-i Mukaddes
Sufilerin, kâinattaki feleklerin döngüsü üzerinden Hakk’ın sebep ve vesileler dairesinde tecellisi seyrinin ilm-i huzuride belirmesi ile ciraç seyrinde bulunuşl...
Ayrılık
İnsanın Hakk’tan gelerek küre-i arzda Hakk’a bilinçte örtünüşüne ayrılık denir. Her türlü masiva ve günah hâlleri, kulun Hakk’a olan ayrılığındaki, kul ile Hak...
Ahlakullah
Cenab’ı Hakk’ın kâinatta sünneti (yasaları) üzeri sıfat, esma ve ayet seyrinde tavırlarda bulunması ahlakı varlık seyrine ahlakullah denir. Ahlakullah adetler b...
Aşkın
Aşkın kavramı felsefede kullanılan, tasavvufta kulanılmayan bir kavramdır. Lakin tasavvufta tanzih ve teşbih görüşünün temel taşı esma düzeyinde Hakk’ı işaretti...
Üçler
Üçler, zamanının manevi bilgi kaynaklarıdır; Okyanuslardan sorumludurlar....
Rabıta
Ribattan kinaye rabıta bağlılık ve yakinlikte bağ kurmak anlamını taşır. Sufi dilinde rabıta iman, Hakk’a tefekkür ve tevekkül etmek ve ilahi aşkta bulunmaktır...
Güneşin Batıdan Doğuşu
Bundan sonra ise güneşin batıdan doğuşu tecelli eder; yani batı toplumları Hakk ve hakikat bilgisi ile yasalar üzeri toparlanırlar. Lakin bu toparlanış sürecind...