Riyâzat nedir?
Bedende Hakk nurunun tecellisi, nefsin Allah’ın ahlakı ile ahlaklanması, aklın daha rahat tefekkür edebilmesi, nefsin riyada kırılarak Hakk’a rücu etmesi için beden ve nefsin helal olan zorunlu ihtiyaçları dışında bütün zararlı ve keyfi gereksinimlerini karşılamayarak yapılan perhiz hâline riyâzat denir.
Nefsinin keyfi iradeleri üzeri hevada bulunan insanın tefekkür etmesi, obur bir insanın Hakk nurunun tecellisi ile şereflenmesi -istisnalar hariç- mümkün değildir.
Riyazat oburluk ve her türlü eğlence ile vakit geçirme hastalığına çaredir ve insanın duygusallaşmasına yardımcı olur.
Riyazat bedeni ve nefsi arınmanın başıdır. Kalben duygularda arınmak ise ilahi aşk, pişmanlık ve hüzün ile gerçekleşir. Aklen zanlardan arınmak ise kişinin itikatta kendini sınırlamaması ile mümkündür. Belli bir itikatta kendini sınırlamak kişinin, hakikat sınırsızca yaşanıyorken, kendisini hakikate sınırlandırmasıdır. Riyazat halk içinde de yapılabilinir. Saliğin kendisi riyazatında ve ibadetlerinde devamlı olmalıdır.
Şevk
Şiddetli arzu, iradedeki irad etme kuvveti anlamına gelen şevk, aşık kulun Hakk’a olan vuslat arzusu ve bu arzusundaki irade etme melekesidir. Şevk melekesine,...
Gönülde Halk Ediliş
Gönülde insanın halk edilişi, bedensel halk edilişinden sanra nurani düzeyde halk edilişidir. İnsan, eşya üzerinden oluşan bilinci ile böylesi halk edilişine ö...
Kalbte Tazelenme
Kalbte tazelenme, kulun kalben buğzda (gönül soğukluğu) bulunuşundan Cenab’ı Hakk’ın hususi bir tecellisi sonucunda kuluna himmet vermesi ile muhabbetteki coşku...
İmtihan
İmtihan denemek ve tecrübe etmek anlamındadır. Sufi dilinde imtihan Hakk’a iman eden kulun, iman etmesi sebebiyle imanındaki kararlılığın dertler ve hile-i rab...
Muvahhid
Muvahhid, Hakk’ın tekliğine ve birliğine iman ederek Hakk’ı hakkıyla bilen, istidadınca Hakk’ı esma-i hassı doğrultusunda fıtratı üzeri fiillerinde ahlakınca te...
Mim Kâinat
Mim kâinat, kâinden (olan, mevcud) kinaye halk edilen mevcudatın tamamı için kullanılan bir kavramdır. Mim, harf olarak melâikenin kudrette biçimlenişi noktalaş...
Acı (Elim)
Kalbe ve bedene ağır gelen, yanış içeren sıkıntılı duruma acı denir. Acı beden ve kalbte, acziyetimiz ve çaresizliğimiz ile yüzleştiren, varoluşumızı hissettire...
Sübhan
Sübhan, sübuhdan kinaye noksansız sıfatları ile tesbih edilen demektir. Erenler bu kavramı Hakk’ın varlığının kudsiyeti ile tenzihte bulunarak, O’nu noksansızl...
Tarik-i Küfr
Küfür örtme mânasına gelir. Tarik-i küfr hakikate ait bazı bilgilerin, ehli olmayanların anlamaması, ehli olanların ise hem biatındaki imanlarının sınanması hem...
Hayır
İyilik de diyebileceğimiz hayır, Hayır-ı Mutlak olan Hakk’ın ulvi sıfatları ile örtüştüren ihlâs temelli niyet ve amellerimizin tamamında beliren, Hakk’ın rahim...